Mae Pêl-droed Stryd Cymru yn sicrhau cewch gwmni ar eich taith
Pêl-droed, yn ôl y dywediad, yw’r gêm brydferth. Ledled y byd, mae’n dod â phobl ynghyd mewn amryw o wahanol ffyrdd, a dim ots os ydych yn deall y rheol camsefyll neu beidio, mae bod yn rhan o dorf o bobl sy’n dyst o bêl yn mynd i gefn y rhwyd yn rhywbeth gall miloedd, os nad miliynau o bobl fwynhau’r foment.
Ar y llaw arall, mae digartrefedd yn rhoi pobl mewn sefyllfaoedd gwbl wahanol. Mae unigrwydd, ofn a phryder yn bethau rydym yn ei gysylltu’n aml â bod yn ddigartref, ac i rhai, mae cael eu hunain yn ôl ar eu traed yn cymryd amser. Darllen rhagor…
Adeiladu Canolfan Lles Gellideg – Siwrne i’r anhysbys.
Wrth edrych yn ôl, rydym bellach yn gwerthfawrogi graddfa ac arwyddocâd yr hyn sydd ynghlwm wrth greu adeilad newydd mawr. Pe baem wedi gwybod ar y dechrau yr hyn a wyddom yn awr, mae’n bosibl na fyddem wedi ystyried ymgymryd â her o’r fath. Yn ffodus i ni, ni wnaethom, ac nid yn unig rydym wedi tyfu yn y broses, ond ar yr ochr arall rydym ar fin agor ein Canolfan Lles prydferth, newydd sbon.
Mae ein Canolfan yn cael ei hadeiladu ar yr hyn a oedd yn dir gwastraff rhwng ffyrdd preswyl ar Ystâd Gellideg ar gyrion Merthyr Tudful. Disgrifiodd erthygl papur newydd yn ôl yn 2009 pam y sefydlwyd y Sefydliad, gan esbonio bod blynyddoedd o ddiweithdra wedi tanseilio dyheadau pobl sy’n byw ar yr ystâd arunig hon. Bwriad y Ganolfan Llesiant newydd yw atal teimladau o anobaith, dod yn esiampl o ddyhead – a bod yn anrheg hardd a phwrpasol i’r gymuned i’w hysbrydoli a’u hannog i ganfod, ac adeiladu ar y cryfderau a’r sgiliau nad ydynt wedi eu darganfod efallai.
Ni sylweddolom yr hyn oedd ar fin dod, tan i’n Hymddiriedolwyr ymweld â Chanolfan y Dechnoleg Amgen ym Machynlleth yn ôl yn 2015. Fe ddysgon nhw am Passivhaus, sy’n dechneg o’r Almaen a oedd yn bwriadu gwneud adeilad mor effeithlon ag y bo modd o ran ynni, a oedd yn apelio’n fawr o ystyried ein biliau gwresogi sylweddol ar y pryd. Fe syrthiodd yr ymddiriedolwyr hefyd mewn cariad â’r Sheppard Theatre , ystafell gylchol, wedi’i leinio â phren. Dechreuodd ein hymgais i gael cynllun Tŷ Goddefol gydag ystafell gron.
Ar ôl peidio â chomisiynu prosiect cyfalaf mor fawr, roeddem yn disgwyl dweud wrth y penseiri a’r adeiladwyr beth oeddem ei eisiau ac yna aros i symud i mewn. Mewn gwirionedd, rydw i yma i ddweud wrthych nad yw’n gweithio felly, rydym wedi byw trwy bob bric yn cael ei osod, tra’n cadw gwaith yr elusen i fynd yn y cefndir. Nid yw’n bosibl bod yn annibynnol ar brosiect sy’n golygu cymaint i’r bobl sy’n ei gomisiynu. Dros y blynyddoedd bu’n rhaid i ni gael y wybodaeth ddiweddaraf am gaffael, dylunio pensaernïol, cynllunio, iechyd a diogelwch, effaith amgylcheddol, diogelwch trwy ddylunio, tirlunio allanol, gofynion rheoli adeiladu, passivhaus, darnau gosod a gosodiadau, gofynion TG a llawer mwy.
Ar ôl i’r Ganolfan gael ei dylunio, cafodd ei chostio, a bu’n rhaid i ni godi arian i dalu’r swm hwn. Mi gymerodd ddwy flynedd i gasglu’r £3.2 miliwn oedd ei angen. Bu’n rhaid i ni ddarparu adroddiadau i’n gwahanol gyllidwyr a dilyn eu canllawiau ar gyfer gwario eu grantiau, sicrhau bod y gymuned yn dal i gael ei gefnogi ac wedi derbyn y llwyth gwaith enfawr sydd ei angen i sicrhau bod hyn yn datblygu. Yn anad dim, rydym wedi gorfod monitro’r gwariant ar yr adeilad er mwyn sicrhau ei fod yn cwrdd â’r grantiau sydd ar gael i ni. Nid ydym wedi gallu dod o hyd i ariannwr i dalu am ein hamser i wneud hyn.
Mae’r gwaith adeiladu ar y gyllideb ond mae’n rhaid i ni leihau maint rhai o’n disgwyliadau. Rydym wedi talu’r hyn a oedd yn ymddangos i ni fel symiau enfawr ar gyfer cyngor arbenigol, a oedd yn aml yn gwrthdaro ac a oedd yn ceisio tynnu’r prosiect i bob math o wahanol gyfeiriadau. Yn y diwedd, roedd yn rhaid i ni wneud y penderfyniadau p’un ai i ddilyn y cyngor ai peidio, oherwydd yn y pen draw mae’n fater o farn pa ffordd y mae penderfyniad yn disgyn.
Mae’r adeilad wedi cymryd mwy o amser nag a ragwelwyd gan unrhyw un. Rydym wedi cael ein stagio gan ddarganfod dŵr annisgwyl yn llifo o dan yr adeilad, ond mae hwn bellach yn cael ei ddatrys o’r diwedd.
Rydym wedi dysgu sut i reoli’r nifer cynyddol o wahanol gontractwyr sy’n ymwneud â phrosiect o’r maint hwn. Rydym wedi dysgu pa mor bwysig yw cydberthnasau – maent yn para am flynyddoedd dros rywbeth fel hyn ac unai yn gwneud neu’n torri’r prosiect. Rydym hefyd wedi dysgu bod eglurder ein gweledigaeth yn ffactor allweddol, er enghraifft, canfuom nad yw penseiri wir yn hoffi ystafelloedd crwn ac os nad oeddem wedi bod yn gwbl benderfynol o gael un byddem wedi ei golli. Rydym wedi g
lynu wrth ein gweledigaeth ar gyfer gofod y gellir ei rannu a’i ddefnyddio gan y gymuned mewn amrywiaeth o ffyrdd wrth i’w gweledigaeth dyfu a newid.
Rydym bellach mor falch o bopeth, y drysau bach lliwgar ar y toiledau yn yr ystafell feithrin, y bleindiau sy’n ymestyn i gadw’r feithrinfa ar dymheredd braf, yr ystafelloedd cyfarfod amlbwrpas braf, y balconi mezzanine ac wrth gwrs ein ystafell crwn hardd, wedi’i leinio â phren.
Rydym bellach yn gwybod cymaint am adeiladau cyfalaf, rydym yn
ystyried cynnig seminarau i elusennau a sefydliadau eraill i ddysgu o’n harbenigedd – cysylltwc
h â ni os oes gennych ddiddordeb.
Mae wedi cymryd misoedd i gyrraedd y pwynt hwn, ond o’r diwedd, rydym yn barod i orffen y gwaith adeiladu y mis hwn ac agor ein drysau fel y gall y gwaith go iawn ddechrau – y gwaith y mae cymuned Gellideg am ei ddechrau, yn eu canolfan newydd hyfryd.
Helen Buhaenko
Gweithio tuag at Ginio Mawr
Mae cymunedau ledled y DU ar fin dod ynghyd dros benwythnos Mehefin 1af ac 2il dros baned a chacen ar gyfer y Cinio Mawr eleni. Yn eu paratoadau ar gyfer eu Ciniawau Mawr lleol, mae timau o bob cwr o’r DU wedi dechrau ar deithiau sy’n cwmpasu cannoedd o filltiroedd, yn ymweld â phrosiectau cymunedol a phobl angerddol i weld y gwaith anhygoel y maent yn ei wneud yn eu cymunedau, ac i ymuno yn eu dathliadau.
Mae’r Cinio Mawr yn fenter Eden Communities, a ariennir gan Gronfa Gymunedol y Loteri Genedlaethol ac mae wedi ei wneud yn bosibl diolch i chwaraewyr y Loteri Genedlaethol.
Ymunodd Alex Davies o’n tîm Canolbarth a Gorllewin â cherddwyr Cymru eleni, Katie a Sian, ar eu taith ar benwythnos braf wrth iddynt deithio drwy Llanbedr Pont Steffan yng Ngheredigion i ymweld â Choetir Cymunedol prydferth Long Wood ychydig filltiroedd y tu allan i’r dref, a gafodd dros £700,000 drwy ein rhaglen Trosglwyddo Asedau Cymunedol.
“Y peth cyntaf daeth i’m sylw wrth imi gyrraedd oedd pa mor dawel oedd yr holl le. Roedd pobman wedi ei adeiladu â deunyddiau o’r coetir ei hun, gan gynnwys yr holl ganolfan ymweld a’r addurn tu allan.
“Roeddwn mor lwcus o gael gweld cwt gwylio adar roedd gwirfoddolwyr wrthi’n adeiladu ddim yn bell o’r prif adeilad. Eto, roedd y deunyddiau i gyd wedi eu tarddu o’r coetir ei hun a gallwn weld y cwt gorffenedig yn dod yn ychwanegiad gwych i beth sydd yn barod yn fan stopio prydferth i gerddwyr yn yr ardal.
“Roedd yn hyfryd cael sgwrsio â Katie a Sian am eu siwrne hyd at y pwynt yna. Roeddent newydd gyrraedd o Abergwaun yn Sir Benfro, wedi iddynt ymweld â Theatr Gwaun yn yr ardal, sy’n theatr gwych yn cael ei redeg gan y gymuned. Roedd y coetir tawel yn ymddangos fel y byddai yn newid mawr o awyrgylch o gymharu â chymuned egnïol, a cefais yr argraff eu bod wedi gweld amrywiaeth eang o brosiectau ar eu taith hyd yn hyn, a bod mwy i ddod.
“Os ydych byth yn pasio drwy’r ardal, rwy’n argymell yn fawr ichi ymweld â’r ganolfan a chael golwg o gwmpas y lle. Mae’n le hyfryd i ymweld, a’n un sy’n bosibl diolch i chwaraewyr y Loteri Genedlaethol.”
Gallwch weld mwy o lle mae Tîm Cymru wedi bod gan wylio’r fidio ar dudalen Trydar @EdenCommWales.
Os hoffech ddarganfod mwy am gynnal eich Cinio Mawr eich hun, nid yw’n rhy hwyr! Gallwch ddod o hyd i llawer o wybodaeth defnyddiol ar eu gwefan http://www.edenprojectcommunities.com/thebiglunch
Dilynwch ni ar Facebook at The National Lottery Community Fund Wales, neu ar Trydar @CronGymYLG
“Helo, fy enw i yw Rosie a rwy’n fyfyrwraig ym Mhrifysgol Caerdydd. Rwyf hefyd newydd gwblhau swydd breswyl gyda Undeb y Myfyrwyr mewn prosiect wedi ei ariannu gan y Loteri Genedlaethol am gefnogaeth iechyd meddwl ac atal hunanladdiad. Roedd y prosiect wedi ei ariannu gan Y Loteri Genedlaethol a rydym mor ddiolchgar am yr arian a’r gallu i wneud y prosiect.
“Dwi yn bersonol wedi darparu’r hyfforddiant mae hwn wedi ariannu i 300 o fyfyrwyr, ond mae tîm ohonom yn ei ddarparu ac yn bwriadu darparu i 1,000 o fyfyrwyr ac aelodau staff cyn ddiwedd y flwyddyn, felly mae’n sicr am fod o fudd i nifer o bobl o’r gymuned ac am helpu dysgu pobl sut i weld yr arwyddion ymysg eu ffrindiau, cyfoedion, teuluoedd a chydweithwyr sy’n dangos arwyddion o feddyliau a syniadau hunanddinistriol, a’u dysgu sut i’w helpu a sut gallent helpu eu hunain hefyd.
“Rhan arall o’n ymgyrch “Alright Mate?” roeddwn yn angerddol dros gymryd rhan ynddo a dechrau oedd ymgyrch oedd yn targedu myfyrwyr gwryw yn benodol. Mae dynion dair gwaith yn fwy tebygol o gymryd eu bywyd, ac mae’n broblem sy’n arbennig o anodd ac yn gritigol ar y foment, felly roeddem eisiau gwneud ymgyrch i fyfyrwyr gwryw i’w annog ac i ddweud ei fod yn iawn siarad am eich iechyd meddwl a chwilio am gefnogaeth, a fod pawb, dim ots beth yw eu rhyw neu hunaniaeth, gyda iechyd meddwl fel sydd ganddynt iechyd gorfforol, ac ei fod yn gryfder, nid gwendid i chwilio am gefnogaeth.
“Yn bersonol, dwi’n dioddef o iselder a phryder, ac mae hynny wedi cael effaith mawr arnaf fel myfyrwraig, ond mae Prifysgol Caerdydd ac Undeb y Myfyrwyr wedi fy helpu gymaint, a bob tro dwi wedi teimlo fel fy mod angen cefnogaeth mae wedi bod yna i mi a dwi wedi gallu siarad am y peth. Does yna ddim rhwystr wedi bod imi siarad am y peth, a dwi eisiau hynny fod yr un peth i’m ffrindiau, cydweithwyr a chyfoedion sy’n ddynion, a gyda rhwystrau unigryw gallent wynebu, fel yr angen iddynt fod yn gryf a nad yw’n gryf siarad am y peth gan fod llawer o stigma ynglŷn â dynion yn cael mynediad i gefnogaeth iechyd meddwl ac yn siarad am eu iechyd meddwl. Roeddwn felly eisiau creu ymgyrch a darpariaeth sy’n eu annog i fod yn gyfforddus yn siarad am iechyd meddwl, sef lle daeth yr ymgyrch “Alright Mate?” o.”
Mae siarad am iechyd meddwl yn GRYFDER, NID yn wendid. Ar y cyd gyda’r Diwrnod Dynion Rhyngwladol, mae Undeb Myfyrwyr Prifysgol Caerdydd yn lansio’r ymgyrch #AlrightMate? Yr ymgyrch yw eu hymateb i’r gyfradd frawychus o uchel o hunanladdiad ymysg dynion yn y Deyrnas Unedig, sef achos marwolaeth mwyaf dynion o dan 45 oed. Maent eisiau helpu cwtogi ar yr ystadegau gofidus hyn a chwalu’r stigma o siarad am iechyd meddwl.
Derbyniodd Undeb Myfyrwyr Prifysgol Caerdydd £9,600 gan y Loteri Genedlaethol i hyfforddi chwe aelod staff sy’n delio â myfyrwyr a allai fod yn profi argyfwng i gyflwyno rhaglen ‘Sgiliau Atal Hunanladdiad ar gyfer Myfyrwyr Prifysgol’ i gorff y myfyrwyr. Siaradodd Cronfa Gymunedol y Loteri Genedlaethol â myfyrwyr Prifysgol Caerdydd am eu profiadau er mwyn cynyddu ymwybyddiaeth o faterion salwch meddwl ymysg pobl ifainc.
Ariannu’r hyn sydd fwyaf pwysig i gymunedau yng Nghymru.
Fel yr ariannwr cymunedol blaenllaw, rydym yn dosbarthu arian a godir gan y Loteri Genedlaethol ar gyfer grwpiau cymunedol ac elusennau yng Nghymru. Eleni, diolch i chwaraewyr y Loteri Genedlaethol, byddwn yn dosbarthu £34 miliwn i gymunedau ar draws Cymru sy’n galluogi pobl i wella’u bywydau trwy alw ar y sgiliau, asedau ac egni yn eu cymunedau. Rydym yn gwybod bod ein cymunedau’n newid trwy’r amser ac felly mae’n bwysig ein bod yn ymateb i’r materion sydd fwyaf pwysig i’r cymunedau.
Yma, mae John Rose, Cyfarwyddwr Cronfa Gymunedol y Loteri Genedlaethol yn esbonio sut rydym yn mynd ati i gynnwys cymunedau mewn sgwrs bwrpasol am y ffordd orau o ddyrannu ein grantiau eleni i gefnogi cymunedau yng Nghymru i ffynnu. Darllen rhagor…
Adeiladu gwydnwch dros Drydydd Sector Ffyniannus
Yn ddiweddar comisiynodd Cronfa Gymunedol y Loteri Genedlaethol y Ganolfan Ariannu i greu’r map cyntaf o dirwedd cefnogi’r trydydd sector yng Nghymru. Mae’r Ganolfan Ariannu’n ymgynghoriaeth sydd wedi gweithio gyda thros 100 o elusennau ar draws Cymru. Maent wedi gweld o lygad y ffynnon yn union pa mor heriol y mae pethau mewn gwirionedd ar gyfer y trydydd sector.
Roeddem yn ceisio rhestru, deall ac asesu pa gymorth sydd ar gael i alluogi’r sector (elusennau, grwpiau gwirfoddol a mentrau cymdeithasol) i oroesi a ffynnu. Canolbwyntiom ar gymorth i adeiladu gwydnwch sefydliadol ac ariannol. Gofynnom i’r Ganolfan Ariannu am y broses a’r hyn y gwnaethant ei adnabod: Darllen rhagor…
Helpwch siapio grantiau Loteri Genedlaethol
Rydym yn chwilio am 10 – 12 o bobl yng Nghymru i gymryd rhan mewn profion defnyddwyr i helpu Cronfa Gymunedol y Loteri Genedlaethol (yr hen ‘Gronfa Loteri Fawr’) i wella’r broses o ymgeisio am grantiau.
Mae Cronfa Gymunedol y Loteri Genedlaethol eisiau gwella’r profiad cyffredinol o ymgeisio am grant gan y Loteri Genedlaethol, gan gynnwys trawsnewid ein gwasanaethau digidol a gwe a mireinio’r broses ymgeisio. Gall cyfranogwyr fod yn ymgeiswyr llwyddiannus ac aflwyddiannus a fydd yn ein helpu i fapio’r camau ymgeisio am grant (y ‘daith gwsmeriaid’) a dweud wrthym am eu profiad o’r hyn a aeth yn dda a’r hyn a fu’n anodd.
Byddem yn ddiolchgar iawn am eich cyfraniadau gan ei fod mor bwysig o ran gwella ein gwasanaethau a sicrhau bod ein grantiau’n cael yr effaith orau bosib ar ystod eang o gymunedau. Darllen rhagor…
